• "Ik kan u wel inschrijven, maar dit zal u 300€ kosten."
• "De schroevendraaiers moet u bij ons kopen à 50€ 't stuk."

Iedere maand kom ik wel een model tegen die honderden euro's heeft betaald voor een (waardeloze) inschrijving bij een modellenbureau. De agentschappen die dergelijke bedragen vragen zijn echte modellenbureaus. Ze beloven talrijke opdrachten, hebben folders vol "referenties", maar éénmaal je betaald hebt verdwijnen ze met je geld. Na een paar dagen start de oplichter een nieuwe onderneming en de hele cirque mag herbeginnen.

Modellen laten zich maar al te graag ompraten. Zelfs nadat ik modellen verwittigd heb “betaal nooit geld aan een agentschap” toch laten ze zich vangen door de slijmerij van de verkoper. Echt meegemaakt.

Ga op zoektocht op het internet! Fraude, aanranding, verkrachting,...

Op vraag van een model (die 500 euro op tafel moest leggen voor een inschrijving met fotoshoot) ben ik een dergelijke agentschap gaan bezoeken: een klein kelderappartement in een betonnen blok. Geen fax, geen vaste telefoon, een goedkoop fototoestelleke waarmee je geen portfolio kan maken, en naast de computer een hoopje verfrommelde blaadjes met de contactgegevens van een paar modellen (dat was in de jaren 1995, toen er nog volop gefaxt werd). Als "opdrachtgever" mocht ik eerst niet binnen (ik had mij voortgedaan als beroepsfotograaf die een paar modellen zocht voor een shooting van werkkledij voor Snickers). Het is duidelijk dat de agence niet geïnteresseerd is in echte opdrachten voor zijn modellen.

Hoe gaan deze nep-agentschappen te werk? De fake-agentschappen overlopen modellensites, facebook-profielen, Instagramaccounts,... en contacteren alle mensen die zich pas ingeschreven hebben. Er wordt een afspraak gemaakt en de "vertegenwoordiger" komt langs. Hij belooft je talrijke opdrachten (autosalon, hostessenwerk, een riante job als fotomodel,…). Maar eerst moet je inschrijvingsgeld betalen. Het inschrijvingsbedrag is “à la tête du client”: eerst wordt er geprobeerd met 299€ of meer, als dat niet lukt haalt de verkoper een uitzonderlijke promotie uit zijn mouw (nù voor slechts 200€!). Met de indexaanpassingen is dit nu 495€ geworden. Een paar weken later krijg je een faktuur in de bus. Bij een andere agentschap kost de inschrijving maar 150€. Maar dan moet je wel een portfolio door de huisfotograaf laten maken (+150€), wordt er een webpagina aangemaakt (+100€), wordt je opgenomen in een catalogus (plus...). zodat je uiteindelijk 500 euro kwijt bent.

Zelfs jongens die totaal ongeschikt zijn om als model te werken worden aangesproken. Meestal heb ik zelf geen testshooting nodig om te weten of iemand kans maakt als fotomodel, promo-boy of hostess: Beweegt hij vlot of krampachtig? Komt hij goed over,... Zelfs iemand die nooit tijd zal hebben voor een shooting (een voetballer in de provinciale liga) wordt ingeschreven! Of iemand die een tic-nerveux heeft als ik mijn fototoestel bovenhaal. Maar dat kan de modelscout niet deren: het enige dat telt is de (dure) inschrijving, want echte opdrachten zullen er nooit zijn.

Over bedenktijd wordt er nooit gesproken (terwijl dit wettelijk verplicht is voor iedere verkoop die buiten de handelspand van de verkoper gebeurd). Daarom worden de modellen op beurzen, salons of bij de mensen thuis aangesproken met: "kom eens onze mooie fotostudio bezoeken", en daar wordt dan het contract getekend = geen bedenktijd.

Er bestaan geen "opleidingen voor modellen", je hebt het, of je hebt het niet. Agentschappen die je 300€ of meer aanrekenen voor een opleiding zijn niet de beste raadgevers ("Natuurlijk heeft u een enorm potentieel om model te worden. maar eerst moet u een opleiding volgen..."). Uit contacten met modellen weet ik dat de opleidingen die aangeboden worden door bepaalde agentschappen niet veel voorstellen, en je mag zeker zijn dat je achteraf geen opdrachten zal krijgen.

Op het einde van een opleiding mag je soms meedoen aan een modeshow, georganiseerd in een lokale feestzaal door een bevriende kledingszaak, maar voor het publiek moet je zelf zorgen. Meestal moet het publiek inkom betalen, en als je te weinig volk kan aantrekken moet je nog eens opdraaien voor de kosten. Het lijkt wel echt een Tupperware-party, waarbij de kledingszaak hoopt dat het publiek de gepresenteerde kleedjes zal kopen. Het diploma dat op het einde van de “opleiding” uitgereikt wordt is waardeloos.

Prestige Models, ooit van gehoord? Vroeger was dit één van de meest malafide ondernemingen, forums en facebookgroepen werden overspoeld door klachten totdat de naam verdween.

De naam wordt nu opnieuw gebruikt, maar door een ander bedrijf (blijkbaar hebben ze geen marktanalyse gedaan). Hier schuilt men zich achter een internationale onderneming "enkel de rechtbanken in Oostenrijk zijn bevoegd". Dit is een trend die zich aan het verspreiden is zodat de ondernemingen hun verantwoordelijkheid proberen te ontwijken. Maar een buitenlandse onderneming die in België aktief is moet een ondernemingsnummer hebben en zich aan de belgische regels houden.

Prestige is geen modellenbureau meer maar een "modelmanagement". Het verschil? Een modellenbureau is een soort interimkantoor tussen modellen en opdrachtgevers, terwijl er geen wettelijke definitie is van een "modelmanagement".

Ik heb niets tegen een modelmanagement, het is als een fitness coach, maar dan voor modellen. Sommige modellen hebben inderdaad een manager nodig, maar dat werk doet een echt modellenbureau eigenlijk ook.

Als je je gegevens invult en een paar foto's doorstuurt wordt je automatisch ingeschreven en moet je een abonnement voor twee jaar betalen. Als je een TV online koopt, dan weet je dat je een TV koopt, en voor hoeveel geld. Op de site van Prestige modelmanagement weet je dat niet. Modellen verwachten een evaluatiegesprek of een intake gesprek (zoals het bij een echte modellenbureau gebeurt). Veel mensen zullen schrik hebben en het abonnement betalen, en zo kan Prestige modelmanagement verder opereren.

Er staat onderaan de website een link naar de pagina "algemene voorwaarden", je zou die zeker moeten lezen. Ik heb een advokaat geraadpleegd, want er schuilen hier addertjes onder het gras

• Van zodra je de overeenkomst invult moet je 120€ betalen (van bedenktijd wordt er niet gesproken). Wettelijk mag de aanbieder zijn dienst niet leveren binnen de 14 dagen, juist om de klant bedenktijd te geven. De bedenktijd kan vervallen als de klant uitdrukkelijk vraagt de dienst sneller op te starten. Met "uitdrukkelijk" volstaat niet een vermelding in de algemene voorwaarden, de gebruiker moet op de hoogte gebracht worden van het feit dat zijn herroepingrecht vervalt en dat de kostprijs zoveel € bedraagt.

  Als mijn datalimiet bij Proximus overschreden is, en ik extra belwaarde koop, dan is het natuurlijk om de belwaarde direct te kunnen gebruiken. Toch moet hier ook de vermelding staan dat de herroepingsrecht vervalt en dat ik zoveel data koopt voor zoveel geld.

  De rare formulering "...waarbij Prestige Modelmanagement onmiddellijk na ontvangst van deze bemiddelingsovereenkomst initiatieven moet ontplooien" is een manier om de wettelijk bepaalde bedenktijd te omzeilen door direct de dienstverlening te starten.

• Nog iets opmerkelijks in de overeenkomst is dat het modelmanagement geen bemiddelingsvergoeding aanrekent. Je zou kunnen denken "Waw! een bureau die mij geen kosten aanrekent, dit is wel heel uitzonderlijk!". Het modelmanagement kan dat gerust doen, want van bemiddeling tussen model en opdrachtgever is er geen sprake.

• De gegevens over de onderneming zijn heel fragmentair. Een internationaal bedrijf dat een bijhuis in een ander land opricht moet een ondernemingsnummer aanvragen voor dat land. Dit ondernemingsnummer moet zichtbaar zijn op alle documenten, bijvoorbeeld op de "algemene voorwaarden". Toch wel vreemd dat een "internationaal bureau" geen reklamebord op zijn deur heeft staan (weliswaar op avenue Louise, maar het is niet veel meer dan een postbusbedrijf). Stap eens Dominique Models binnen (een paar straten verder) en je zal het verschil direct merken...

De verwarring wordt nog versterkt door de verschillende benamingen, modellenbureau, castingbureau,... Daarom dat ik een woordenboek voor de modellen heb opgesteld. Overigens maak je zeer weinig kans om aangenomen te worden door een modellenbureau zoals IMM of Dominique. Iedereen spreekt er over, maar zij doen specifiek "high fashion", en de beschikbare plaatsen zijn heel beperkt. Als model doe je beter commercieel werk, flyering en host-werk: er zijn bureaus die zich specialiseren in dit segment. Demonstr8 en Charmies zijn twee voorbeelden.

European Top Models lijkt op het eerste zicht betrouwbaar, met een mooie hoofdpagina en bureaus in bijna alle europese landen. Maar als je verder zoekt, dan merk je op dat het allemaal kleine individuele bureaus zijn die enkel bestaan door middel van een facebook pagina. De site lijkt ook absoluut niet op de website van een modellenbureau, met referenties en dergelijke.

"Opgestart in 1968..." vreemd dat ik er nooit van gehoord heb. Dat is ook niet verwonderlijk, als ik het staatsblad raadpleeg is de onderneming pas in februari 2019 opgericht. Maar hoera! Ze hebben een ondernemingsnummer. Vreemd echter dat ze voor een vzw kozen, terwijl een modellenbureau eigenlijk een commerciele onderneming is.

Als ik aan de "regionaal directeur" vraagt wie de booker is voor de modellen, dan valt hij volledig uit de lucht, terwijl de booker de belangrijkste persoon in het bureau zou moeten zijn. Dus geen echt modellenbureau, hoogstens een "modellenmanagement".

Hoe kunnen dergelijke fake bureaus overleven? Je moet inschrijvingsgeld betalen maar je krijgt geen opdrachten. Tja, op één week tijd hebben twee drie modellen die ik ken zich ingeschreven en het geld betaald.

Portfolio nodig? Er zijn voldoende fotografen die je kunnen helpen. Dit is een fotoshoot met drie fotografen in “Rentaloft”. Als model heb direct een paar goede foto's met als thema "Glamour" (organisatie DAP Model Academy, de voorloper van Belgium Model Academy) Als model moet je echter meer dan één thema hebben in je portfolio.

Bekijk de portfolio's van de fotografen en contacteer de fotografen die je interesseren. Als er TFCD staat bij het profiel van de fotograaf zijn er geen kosten (of gedeelde kosten, zoals studio, accessoires, enz).

Op die specifieke sites zal je amateur-fotografen en beroepsfotografen aantreffen, mensen die tentoonstellingen doen en mensen die voor modellenbureau's werken,... Ga dus niet naar een modellenbureau voor de aanmaak van een portfolio! Dat is hun werk niet! Als je bij een echt modellenbureau komt, zal je je portfolio moeten tonen, maar zullen ze geen portfolio voor jou aanmaken. Een modellenbureau zorgt voor opdrachten.

In het modellenwereld (het echte dan), is er duidelijk een verschil tussen modellenbureau en castingbureau. De meeste bureaus kunnen hoogstens een castingbureau genoemd worden (zie verklarende woordenlijst).

In België is er geen plaats voor honderden modellenbureaus. Met de aanslepende economische crisis moeten zelfs de grootste Belgische bureaus opletten en geen mensen in dienst hebben als ze die niet kunnen inzetten.

• Photmodfair 2012 werd afgelast, dit is een beurs voor modellen, bureaus en ondernemingen aktief in de sector. Bepaalde bedrijfstakken voelen de crisis meer dan andere, en de modewereld ontsnapt zeker niet aan de aanslepende economische crisis.
• Le “Bal du Zoute” is eerder een enorme fuif, maar heeft met modellenwerk zeer weinig te maken.

Indien je bedrogen bent door een modellenbureau: mijn raad is:

• Klacht neerleggen bij de politie
  Dit werkt altijd. De meest fake modellenbureaus zijn verdwenen omdat er klachten waren. De politie is verplicht de klacht te onderzoeken. Je vertelt gewoon dat het modellenbureau je opdrachten belooft heeft en je dus bedrogen bent.

• Faktuur aangetekend protesteren.
  Dit is een wettelijk geregelde manier om aan te geven dat je niet akkoord gaat met de faktuur (anders zou iedereen fakturen naar zijn buurman of onbekenden kunnen sturen). Met je aangetekend protest sta je sterk. Van opdrachten is er al lang geen sprake meer!

Bij mij komen uitwenen helpt ook niet. Ik ben je grootmoeder niet (hoewel ik haar leeftijd waarschijnlijk wel heb).

Concreet:

• In België bestaan er een paar betrouwbare modelagentschappen, maar die geven geen opleidingen, maken geen portfolio's op en gebruiken bijna nooit modelscouts. Deze agentschappen hoeven geen duizenden modellen, maar enkel een paar goede modellen (België is een heel kleine markt)

• Om opgenomen te worden in het catalogus van een gerenomeerde modellenbureau zal je wat ervaring moeten hebben (promo-boy, hostess,... al is het maar als vakantiejob) en moet je een degelijk portfolio kunnen aanbieden. Schrijf je daarvoor in op een modellen-contactsite zoals Model Mayhem, book.fr,... (dit is de meest betrouwbare in België).